Cúng dường là gì? Ý nghĩa

Cúng dường là một khái niệm chúng ta thường xuyên được nhắc đến trong đạo Phật. Nhưng không phải ai cũng hiểu tường tận về hai chữ này. Vậy, cúng dường là gì? Ý nghĩa của như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây. 

Cúng dường thường được nhắc đến nhiều lần trong đạo Phật

Cúng dường là gì?

Theo nghĩa đen thì cúng dường nghĩa là cung cấp, dưỡng nuôi những người mà chúng ta tôn thờ, kính quý như ông bà cha mẹ. Hoặc những người có công truyền giảng những tư tưởng, đạo lý đúng đắn, những điều hay lẽ phải. 

Trong đạo Phật, thì ba ngôi báu hay còn gọi là Tam Bảo (Phật, Pháp, Tặng) luôn được người đời “cúng dường” bởi vì đó là một hành động nhằm nuôi dưỡng Tam Bảo trường tồn với thời gian để mang lại những điều tốt đẹp nhất cho thế gian này.

Còn với đời, thì cha mẹ là những đấng sinh thành cho ta sự sống, nuôi ta lớn khôn. Vì thế, chúng ta cần phải có trách nhiệm phụng dưỡng cha mẹ khi tuổi xế chiều, lúc bệnh tật, ốm đau. Đó cũng chính là nghĩa rộng của khái niệm “cúng dường” mà tất cả chúng ta nên hiểu. 

Ý nghĩa của cúng dường trong Phật giáo

Cúng dường trong Phật giáo mang một ý nghĩa vô cùng lớn lao. Cúng dường Phật Pháp Tăng không đơn thuần là một hành động nhằm góp phần giúp trường tồn và thịnh vượng Tam Bảo. Mà còn thể hiện tấm lòng tôn kính của mọi chúng sanh dành cho các ngài. 

Con người sống phải có thức ăn nước uống, những thứ vật chất này dưỡng nuôi hơi thở và chúng ta mới có thể tồn tại. Một đạo lành cũng vậy, để có thể vững bền từ đời này qua đời khác không thể thiếu bàn tay góp sức của những đạo hữu Phật tử, những anh chị em đồng tu. Vì thế, vai trò và ý nghĩa của cúng dường vô cùng lớn lao đối với sự trường tồn của ba ngôi Tam Bảo. 

Cúng dường còn là hành động bảo vệ và chống lại những thế lực thù địch, quấy phá nhằm làm suy yếu đạo lành của chúng ta. Có lẽ đây là điều khó có thể tránh khỏi, nhưng dưới sức mạnh chung của nhiều người, và sức mạnh của hệ tư tưởng tốt đẹp, của chân lý, của thiện lành, đạo Phật sẽ không ngừng thịnh vượng và phát triển những ngày sau và sau nữa.

Cúng dường Tam Bảo đúng cách

Cúng dường Tam bảo gồm có: Cúng dường Phật bảo, Pháp bảo,  Tăng bảo. Mỗi ngôi báu có cách cúng  khác nhau, cụ thể:

 Cúng dường Phật bảo như thế nào cho đúng?

Người đời luôn cho rằng “Phật tại tâm”. Cũng có nghĩa rằng chúng ta hãy dùng cái tâm mình để tỏ lòng tôn kính đối với đấng tối cao. Mặc dù Phật đã nhập diệt nhưng Ngài luôn sống mãi trong tâm thức và hình dung của mỗi chúng ta. Mỗi lần quỳ trước tượng ngài, chính là biểu tượng cho sự hiện diện của Ngài nơi trần thế. 

Việc cúng Phật không nhất thiết phải cao sang, hoang phí. Những món cúng Phật đơn giản như là: Hương thơm, Đèn sáng, Hoa tươi, Trái cây, Nước trong và cơm trắng,…

Nếu quý vị có điều kiện, có thể cúng dường đức Phật thêm những diệu hương như là: 

• Giới hương: Để trở thành người con của Phật chúng ta cần giữ gìn 5 giới cấm
• Định hương: Tập cho tâm hồn mình định tĩnh thì đó là con Phật
• Huệ hương: Học hỏi giáo pháp của Phật, suy xét nghiền ngẫm và quyết tâm thực hành.
• Giải thoát hương: phá trừ ngã chấp, luôn quán vô ngã, tứ đại là không, nghiệp thức phân biệt cũng là không.
• Giải thoát tri kiến hương: phá trừ luôn pháp chấp, không thấy đất, nước, gió, lửa là thật, vui buồn, sướng khổ là thật.

Cúng dường Pháp bảo như thế nào cho đúng?

Pháp hiểu một cách nôm na là những kiến thức, những triết lý, kinh nghiệm và bài học to lớn mà đức Phật đã đúc rút ra trong ngàn đời tu học của mình. Nếu ví Pháp như “mặt trời chân lý” dành cho những người con Phật thì quả chẳng sai. Vậy, cúng dường Pháp đại khái là làm những việc gì?

Một người chịu khó học tập, nghiên cứu những giáo pháp của Đức Phật để hiểu rõ sự cao quý của các giáo pháp ấy nghĩa là đã “có lòng” với đạo. Sau đó, nếu quý vị có trình độ học thức thì có thể diễn giảng giáo pháp của Ngài cho những người xung quanh cùng am hiểu, lan tỏa những giá trị tốt đẹp đến nhiều nơi hơn. Còn nếu quý vị có năng lực cao về tài chính thì có thể xuất tiền ấn tông kinh điển, phổ biến ra nhiều nơi. Tất cả những điều này chính là, cúng dường cho Pháp một cách đúng đắn nhất. 

Cúng dường Tăng bảo như thế nào cho đúng?

Cúng dường Tăng bảo thể hiện sự tôn kính dành cho các Tăng Ni

Tăng ni được ví như những người thầy, soi đường và chỉ lối cho chúng ta theo đạo tràng đúng đắn. Tăng ni cũng là những vị thay thế cho Đức Phật mang giáo pháp tuyệt vời của ngài đến với mọi chúng sinh. Vì thế, tự bản thân mỗi chúng ta cũng hiểu rằng cần phải thành kính trân trọng những bậc Tăng ni. Cúng dường tăng ni là một hành động giúp nuôi dưỡng các chư Tăng, để họ tiếp tục cống hiến cho đạo lành. 

Chúng ta không nên phân biệt vị Tăng đó ở chùa nào hay xứ nào; chỉ cần là những vị Tăng đức cao vọng trọng thì đều xứng đáng được cấp dưỡng và tôn kính. Những vật phẩm cấp dưỡng cũng tùy theo nhu cầu của mỗi vị Tăng mà cung cấp. Chẳng hạn như những món cần thiết cho đời sống tu học của những chư Tăng. 

Quý vị cũng nhớ rằng không nên chiều theo những sở thích riêng tư của bất kỳ vị tăng nào. Đây chính là hành động cúng dường không đúng theo chánh pháp. Làm như vậy, vô tình khiến quý vị không những không có phước báu mà người thọ nhận cũng mang tội. 

Tóm lại, cúng dường là một hoạt động vô cùng ý nghĩa. Hiểu và hành đúng sẽ giúp bản thân mỗi đạo hữu Phật tử tích thêm cho mình nhiều phước báu trong đời. Đây cũng là một cách để tu hành, kích thích lòng từ bi, yêu mến mọi người. Biết tôn kính những đấng tối cao mang lại điều tốt đẹp cho nhân loại, thế gian…